دیابت
پر ریسکترین محل در افراد دیابتی پاهاست. قند از روند ترمیم عروق جلوگیری میکند. بیشترین بیماری که
دیابتیها به آن مبتلا میشوند نابینایی و قطع عضو است. 25% نارساییهای کلی ناشی از دیابت است.
دیابت نوع یک بیشتر در سن مدرسه تا 15سالگی رخ میدهد. اما شیوع نوع دو با افزایش سن زیاد میشود.
6% در کل جامعه، 12% در افراد بالای 30 سال، 16% درافراد بالای 80 سال در معرض بیماری دیابت قرار
دارند. پیشبینی میشود تا سال 2025 بیشترین افزایش درجهان سوم یعنی در ایران و پاکستان مشاهده
شود.
نوع 1: لوزالمعده در اثر بیماری اتوایمیون از بین میرود و انسولین ترشح نمیشود.
نوع 2: انسولین ترشح میشود، عضلات، حساس به انسولین نیستند و یا مقاومت انسولینی زیاد است.
مشکل، قند خون موجود در جریان خون است. سلولهای عضلانی فاکتورهایی بنام گلوت 4 دارند
(گلوکزترانسفر یا GLT4) گلوکز را از خون گرفته و به سلولهای عضلانی میبرند. ورزش، فعالیت و حرکت
Glut4 را بیشتر میکند.
افرادی که دیابت نوع 1 دارند قبل از ورزش نباید انسولین مصرف کنند، زیرا میزان کاهش قند خون دو برابر
میشود. ورزش خود کاهش دهنده قند خون است و از طرفی مصرف انسولین میزان قند خون را بیشتر
کاهش میدهد.
وقتی قند فرد از 180mg بیشتر شود در ادرار دیده میشود و گرنه جزء مواد ادراری نیست. اولین بار در ادرار
سگ دیده شده و دیابت از1921کشف شده است. بیماری دیابت لقب کشندهی خاموش دارد.
25% افراد بالای 85 سال هم دیابتی هستند (امار آمریکا), همیشه 5-10درصد افراد دیابتی نوع یک هستند.
دیابت نوع 1 از سنین پایین شروع میشود.
نوع 1: Insulin dependent (وابسته به انسولین): در این نوع، که عامل اصلی آن وراثت است از بین
رفتن سلولهای پانکراس در اثر فعالیت سیستم خود ایمنی بدن رخ میدهد.
نوع 2: Non insulin dependent (غیروابسته به انسولین)
عوامل: وراثت، افزایش وزن بدن (افزایش میزان چربی)، تغذیه نامناسب و عدم فعالیت بدنی
یکی از پیشگوییهای این بیماری میزان دور شکم است که برآوردی از چربی احشایی است.
هایپرگلاسیمی= افزایش قند خون هیپوگلاسیمی= کاهش قند خون
وقتی گلوکز خون کم میشود، هورمون گلوکاگن ترشح میشود و وقتی گلوکز خون زیاد شود انسولین ترشح
میشود.
مشکلاتی که در دیابت به وجود میآید
نکروز قلبی در اثر گرفتگی عروق کرونری، گرفتگی عروق محیطی بدن، افزایش فشارخون، بیماریهای
کلیوی، ناهنجاریهای چشم و پا (تاری دید)، دهن خشک، تشنگی شدید، خشکی پوست و عفونتهای
مربوط به افزایش ادرار.
به دلیل اینکه فرد نمیتواند قند مصرف کند چربی میسوزاند. با افزایش مصرف چربی خون رسوب چربی در
دیوارههای عروقی زیاد میشود و نهایتاً آترواسکلروز افزایش مییابد. از طرفی نیز افزایش مصرف چربی
سبب تولید اسیدهای چرب زیاد در بدن و متعاقباً افزایش کتون بادیها میشود. کتون بادیها نیز خاصیت
اسیدی دارند و سبب کتوز و اغمای دیابتی میشوند. در اغمای دیابتی یا کمای دیابتی افراد دیابتی غش
میکنند و دلیلش افزایش کتون بادیهاست. کتوز باعث میشود که سیستم عصبی از کار بیافتد در نتیجه
فرد غش میکند.
پلی اوری:
افزایش ادرار در اثر افزایش گلوکز خون است. ک لیهها موقع دفع گلوکز اضافی از خون، ناچاراً آب بیشتری را
همراه با گلوکز باید دفع کنند. که این امر موجب وضعیت DEHYDRATION یا ازدست دادن آب بدن خواهد شد
و متعاقباً سبب افزایش تشنگی فرد دیابتی میشود. (احساس ضعف و افزایش گرسنگی)
هایپرگلایسمی:
تاری دید، خواب آلودگی، خشکی دهان، افزایش حجم و تکرار ادرار، خستگی، اشکال تنفسی، عدم
هوشیاری و تشنگی.
در صورت درمان نشدن منجر به کمای دیابتی و در نهایت مرگ میشود.
هیپوگلایسمی:
اضطراب، عدم تمرکز، گرسنگی، افزایش ضربان قلب، لرزش و اشکال در گفتار
منبع:فعالیت بدنی و تندرستی-دکتر نیکوخصلت